Mijn eerste kennismaking met custom keycaps

Voor iemand die met regelmaat lovend over mechanische toetsenborden spreekt, ben ik lang onbekend gebleven in het ‘customizen’ van die letterplanken. Dat is zonde, gezien de wereld van custom keycaps en modulaire kabels juist voor mij een verleidelijk diepgaande niche is. In de hoop voorzichtig een teen in die wateren te dompelen, heb ik anno 2020 voor het eerst een geheel unieke toets op de kop getikt. Dit is het verhaal over hoe dat ongeveer afgelopen is…

Verleid worden met kunststof

Als uitgesproken liefhebber van toetsenborden duurt het niet lang voordat ‘de algoritmes’ je op het pad zijn. Al jaar en dag verwijzen Instagram (en in mindere mate ook Twitter) mij naar verleidelijk mooie keyoard-accessoires. Van Chinese massaverkopers tot Etsy-savanten; mijn feed is rijk aan geinige stukjes plastic om je toetsenbord mee te versieren — de een nog verleidelijker dan de ander.

Het duurt niet lang voordat er uiteindelijk iets passeert waarvan je zegt: fuck it, neem mijn bankpas. In mijn geval gebeurde dat toen de Vietnamese keycap-fabrikant Dwarf Factory afgelopen zomer een nieuwe groepsaankoop onthulde: de ‘Pastry House’-lijn. Exclusief via Drop (voorheen bekend als Massdrop) zou een gezamenlijke commissie geopend worden, waarbij één enkel knopje voor ‘slechts’ 37 dollar afgenomen kon worden.

Aanvankelijk klinkt dat als een bizar hoog bedrag — zo voelt het ook — maar in de wereld van de zogenaamde ‘artisan keycaps’ is het een koopje. De Pastry House-serie is, net als veel van Dwarf Factory’s andere werk, een stukje vakkundige ambacht. In tegenstelling tot standaard keycaps zijn deze stukjes kunststof allesbehalve geautomatiseerd. Afgezien van een 3D-print als basis, worden al deze knopjes handmatig gelaagd, met acrylverf versiert en nauwkeurig opgeschuurd.

Met dat in het achterhoofd en kijkende naar hoe realistisch de Pastry House-gebakjes oogden, moest de knoop door. Nog geen veertig dollar (exclusief verzending) voor deze minuscule schattigheid? Ik wil er twee.

Kwaliteit boven kwantiteit — en snelheid

Na een tweetal lekkernijen geclaimd te hebben, sloot de groepsaankoop uiteindelijk eind juni. Dwarf Factory schatte de bijna negenhonderd bestelde knopjes op 11 september te kunnen verschepen, maar coronadrukte bleek roet in die zoetigheid te gooien.

Wegens het uitlopen van een vorige batch keycaps én een lockdown in Ho Chi Minh-stad moest de verzending uiteindelijk noodgedwongen uitgesteld worden tot eind september. Toen ook die datum eenmaal overschreden werd, gaf Dwarf Factory op 1 oktober aan dat een kwart van de molds niet aan hun standaard zou voldoen. Om kwaliteit te verzekeren, moesten die batch volledig opnieuw gemaakt worden.

Uitstel daargelaten: op 20 oktober kwam het bericht binnen dat de verzending daadwerkelijk begonnen was. Daarmee heeft het sinds de aanschaf uiteindelijk 131 dagen geduurd eer de delicatessen in huis waren.

Echt snel is het niet te noemen, maar dat hoort nu eenmaal bij pietje-precieze handenarbeid. Dwarf Factory wint daarin wel punten met hun transparante aanpak en communicatie. Op zowel Drop zelf als hun eigen kanalen geven ze duidelijke informatie over de stand van zaken, maar bezigen ze zich ook voortdurend met vragen en suggesties belangstellenden. Die persoonlijke houding is netjes, gezien het personaliseren van andere producten in zekere zin weer ‘hun product’ is.

Balen met de Belastingdienst

Iets minder prettig bleek hoe de daadwerkelijke verzending uiteindelijk plaats heeft gevonden. Vanuit de werkwinkel in Vietnam zijn de keycaps allereerst verscheept naar Drop in de Verenigde Staten, om vervolgens pas op de boot richting Nederland gezet te worden. Nu is mijn topografie suboptimaal, maar volgens mij had dat slimmer gekund.

Naast het omslachtige transport heeft dit heen-en-weer er ook toe geleid dat het pakketje onderweg importheffing opgepikt heeft. Omgerekend kwam de bestelling bij Drop, inclusief verzending, neer op 73,39 euro. Klinkt goed genoeg, maar dat bedrag werd onverwachts dus nog bijgestaan werd door een goede 26,29 euro aan oer-Hollandse belasting.

Honderd euro voor twee keycaps?

• 34,26 euro — Chippy Cookies-keycap
• 34,26 euro — Matcha Berry Donut-keycap
• 4,88 euro — Verzending en transactiekosten
• 26,29 euro — Importheffing
• Totaalprijs — 99,68 euro

Wat wordt het dan? Ga je in totaal bijna honderd euro (!) betalen voor twee stukjes plastic — of wuif je de inleg én daarmee je bestelde producten weg? Misschien zijn anderen volhardender, maar ik zeg: touché, Belastingdienst. Netjes gespeeld, dit.

Pracht en praal in plastic

Maar goed, maandenlang wachten en in totaal circa 99,68 euro voor twee duimtopjes aan kunststof; was het dat waard? Misschien borrelt de buyer’s remorse op, maar zelf kan ik niet rouwig zijn om de aankoop.

Dwarf Factory excelleert simpelweg in niche-gericht vakmanschap. Dit is geen en masse geproduceerd plastic; dit zijn vakkundig afgebakken meesterwerkjes. Niet alleen de twee afgenomen keycaps zelf (respectievelijk de Chippy Cookies en de Matcha Berry Donut) schitteren met vele microscopische details, ook over alles rondóm het product is goed nagedacht.

In fysieke termen resulteren die nazorgen in een nette verpakking en meegeleverde vingercondooms, maar Dwarf Factory wint zieltjes in hoe de producten zelf ingestoken worden.

Middels een minuscule handleiding (inbegrepen bij elke afzonderlijke keycap) wordt je welkom geheten in een soort fantasiewereld, waar dwergen dagenlang stukjes kunsthars omsmelten en oververven. En dat wíl je geloven, wanneer je opmerkt hoe veel gevoel voor detail er op elke vierkante millimeter te vinden is.

Noem het een gimmick of niet, maar ik vreet het op. De wereld van custom keycaps is bij vlagen bizar prijzig, maar Dwarf Factory maakt er een fijn en klein avontuurtje van — letterlijk. Niet alleen is het ontzettend interessant om een keer een mini-kunstwerkje als deze te claimen, maar middels de berichtgeving eromheen wordt het ook wel ‘een ervaring’ op zichzelf. Voor de prijs voelt dat als een fraai extraatje.

Voor wie is dit drijfzand bedoeld?

Zou ik een aanschaf als deze aan kunnen raden? Absoluut. Mocht je, net als ik, genieten van een niche-gericht gevoel voor detail, dan ís het gewoon interessant om je eens in custom keycaps te verdiepen. Lang niet iedereen is dermate verzot op zijn of haar toetsenbord om deze eens te voorzien van wat nieuwe flair, maar zij die er oren naar hebben, verwijs ik met liefde door naar gasten als Dwarf Factory.

De keerzijde van het verhaal zit hem uiteraard in de additionele kosten. Zelfs zonder de onverwachte importheffing zijn deze kunstwerkjes niet per se ‘goedkoop’, maar voor ambacht op microschaal is circa 37 dollar ook niet overdreven duur — hoofdzakelijk door de group buy en relatief lage verzendkosten vanuit Drop.

Daar ligt vooral de valkuil van unieke keycaps, in ieder geval voor de meeste Nederlanders. Zelfs wanneer je in kan springen op voordelige groepsaankoop die je ook nog eens goed ligt, dan is er altijd de kans dat de Belastingdienst je minuscule presentje gijzelt en je om buitenproportioneel veel losgeld vraagt.

Zolang keycap-fabrikanten en aangesloten webshops daar geen transparantie of zekerheid in kunnen voorzien, blijft het kopen van custom keycaps een beetje hit or miss. Dus laat je gerust verleiden door ultiem schattige stukjes kunststof, maar houd dat kidnap-scenario in het achterhoofd…